Ze heeft het woord ‘euthanasie’ nog nooit gebruikt. Ze heeft tegen haar huisarts nooit gezegd dat ze dood wil. Toch krijgt ze euthanasie. Van een arts van de Levenseindekliniek. En dat is te zien in de documentaire ‘Levenseindekliniek’ die 13 februari in première ging in De Balie in Amsterdam en maandagavond de 15e op televisie te zien is.
In de documentaire van Marcel Ouddeken werden drie mensen gevolgd die dood wilden. De eigen huisartsen wilden aan die wens niet meewerken, en zo kwamen ze bij de Levenseindekliniek terecht. Deze kliniek is er juist voor de groep mensen die met hun doodswens geen gehoor vindt bij de eigen artsen, en evenmin over eigen ideeën of middelen beschikt om het leven te beëindigen. De kliniek bestaat sinds maart 2012 en voorziet in een behoefte. Er melden zich jaarlijks zo’n 1200 mensen. De artsen van de kliniek voeren ongeveer 400 euthanasieën per jaar uit. Onvriendelijk, maar feitelijk gesteld, is het een doodsfabriek: euthanasie is het enige product dat eruit komt. Geen zorg, geen warmte, geen liefde. Hooguit een afwijzing op het euthanasieverzoek.
Eerlijk gezegd draaide mijn maag om toen ik naar de documentaire keek. Mijn maag draaide vooral om vanwege Hannie Goudriaan. Een vrouw met vergevorderde dementie, die volgens haar (euthanasiaste) man dood wilde. Ze had werkelijk geen enkel benul van het hele euthanasietraject, dat bleek op alle cruciale momenten van het traject: als de euthanaserend arts over haar verzoek kwam praten, maar ook toen de euthanasie werd uitgevoerd. Ze wilde gewoon ‘Huppakee. Weg.’ Misschien wilde ze wel rusten? Misschien wilde ze naar de visboer? Misschien wilde ze een ommetje maken? Nooit eerder zag ik een euthanasie die op een executie leek. Een afslachting. Maar de echtgenoot vond het mooi. En de arts vond het ook waardig, ‘want ze snurkte er niet bij’.
Willen we dit?
Behalve de vrouw met vergevorderde dementie, waren er twee andere hoofdpersonen in de documentaire: een zelfdestructieve man met een obsessief compulsieve stoornis (dwanghandelingen, dwanggedachten) en een 100-jarige vrouw die haar leven voltooid vond. Daarmee bestreek de documentaire de drie patiëntengroepen die in het middelpunt van de belangstelling staan als het gaat over de toepassing van euthanasie: mensen met dementie, mensen met een psychiatrische ziekte en mensen die klaar met leven zijn. De vragen die de documentairemakers willen oproepen zijn vragen als: Wat vinden we van de ontwikkeling dat bij mensen uit deze patiëntengroepen euthanasie plaatsvindt? Willen we dit als maatschappij?
Ik ben benieuwd wat deze documentaire gaat losmaken. Wat het losmaakt in Nederland kan ik onmogelijk inschatten. Misschien is dit inderdaad wat ‘we’ willen: een servicedienst die de dood op bestelling levert, zonder al te moeilijk te doen, voor iedereen die maar wil. Misschien schrikt men zich juist rot: ‘Ja, maar dít willen we niet!’
Vooruitgang annex glijdende schaal
Het lijkt mij makkelijker te voorspellen wat het losmaakt in het buitenland, met name in de landen waar men over invoering van euthanasiewetgeving nadenkt, of waar men net daartoe is overgegaan. Ik denk dat daar de pleuris uitbreekt. Ieder land – op België na – denkt bij euthanasie vooral aan mensen die wij inmiddels in Nederland ‘de klassieke doelgroep’ noemen: mensen met kanker, uitbehandeld, terminaal, oneerbiedig gezegd ‘op sterven na dood’. Zo begonnen we, sinds we de Euthanasiewet hebben (2002). Het duurde maar respectievelijk zeven en acht jaar, voordat de eerste persoon met dementie en met psychiatrische klachten voor euthanasie in aanmerking bleek te komen. En nu? Nu zitten we al op tientallen mensen met dementie of psychiatrische klachten per jaar. Mét het stempel ‘goedgekeurd’ door de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie, de commissie die beoordelen of artsen zich aan de zorgvuldigheidscriteria van de wet houden.
Ik denk dat men in het buitenland schrikt van deze razendsnelle vooruitgang annex glijdende schaal. En niet zo’n klein beetje ook. Misschien herinneren mensen zich nog hoeveel de documentaire ‘Dood op verzoek’ (1994) losmaakte. In die documentaire werd het euthanasietraject gevolgd van een ALS-patiënt. Ik denk dat de documentaire ‘Levenseindekliniek’ een veelvoud aan reacties oplevert. Nederland komt nooit en te nimmer meer af van het stempel ‘euthanasieland’. En dat is dan nog een vriendelijk woord.
Het is aftellen tot de constatering wordt gemaakt dat mensen met dementie hun leven niet veilig zijn in Nederland, zeker niet als je een euthanasiaste partner hebt. Het is aftellen tot de constatering wordt gemaakt dat we een beschamend, armoedig niveau van psychiatrische zorg bieden. Het is aftellen tot de constatering wordt gemaakt dat de Nederlandse samenleving een lege samenleving is, die oude mensen niet meer het gevoel kan geven van betekenis te zijn.
Betrouwbaarheid artsen
Bij iedere euthanasie van iedere hoofdpersoon in de documentaire zat iets engs. De huisarts van de vrouw met dementie durfde de euthanasie niet aan, omdat hij er niet van overtuigd kon raken dat ze (ondraaglijk en uitzichtloos) leed, dat ze wilsbekwaam was en dat ze dood wilde. En dat gold ook voor een SCEN-arts en een neuroloog die hij had ingeschakeld. Bij de Levenseindekliniek was de arts echter onmiddellijk overtuigd van haar doodswens. Hij werkte mee aan de euthanasie in de taal die de vrouw sprak: ‘Huppakee. Weg.’ schreef hij in de agenda. Ik stond versteld. Als meningen over de diagnose én de mate van wilsbekwaamheid, als fundament voor een euthanasiewens, zó kunnen verschillen, hoe betrouwbaar zijn artsen dan nog, als beroepsgroep? Niet, lijkt me.
Bij de euthanasie van de man met psychiatrische klachten was niet zozeer de euthanasie het meest eng, maar de uitspraken van de euthanaserend arts. Zij was, zeg maar, degene die de psychiatrische cliënten deed. En zij zei: “Vijftig procent van de mensen die zich uit deze groep bij de Levenseindekliniek meldt, wijzen we af. En dan zie je later dat ze toch op één of andere manier wel weer een weg in het leven vinden. Ook bij de andere vijftig procent zien we soms gaandeweg het traject dat er ontwikkelingen zijn waardoor men van de euthanasie afziet.” Hoe sterk moet het pleidooi zijn voor de stelling dat een doodswens bij deze categorie patiënten voorbij kan gaan? Hoe sterk wil je de zekerheid hebben dat mensen doodgemaakt worden die daar – als het zou kunnen – achteraf ontzettend spijt van hebben?
Onderdanige, zelfbeschikkende patiënt
Een tweede tragische randje aan deze casus: hoewel euthanasie steeds vaker gerelateerd wordt aan ‘zelfbeschikking’ van de patiënt, was de mate van afhankelijkheid ten opzichte van de arts enorm. De patiënt sméékt letterlijk om hulp, en barst in tranen uit als de euthanaserend arts na een eerste half uur (!) praten samenvat dat ze overtuigd is van zijn ondraaglijke lijden en dat ze het euthanasietraject gaat starten. Ik vond het een ontzettend ongezonde verhouding: die wanhopige, onderdanige patiënt en die God-spelende arts.
Tot slot de de 100-jarige vrouw die klaar met leven was. Ze ziet het leven niet meer zitten. Het leven ervaart ze als eentonig, haar vingers worden stijf, ze komt met moeite uit bed en ze zit ‘de hele dag’ op de wc. Als ze wakker wordt denkt ze: bah, ik ben weer wakker. Gelijktijdig geniet ze nog van haar wijntje, en lijkt ze een jonge meid als ze kort voor haar euthanasie een uitje van de Stichting Ambulancewens naar het strand heeft.
In de uitzending gaat men er niet op in, maar ze had vier maanden geleden haar zoon verloren. Dat is geen licht life-event. Misschien moet mensen de gelegenheid worden gegeven van een dergelijke klap enigszins te herstellen? Dat zal mogelijk de overweging zijn geweest van haar huisarts, ‘een jonge vrouw die er niets van wilde weten’, zoals de 100-jarige het zei. Toch voorzag de Regionale Toetsingscommissie deze euthanasie van het stempel ‘zorgvuldig’.
Dieptepunt voor Toetsingscommissies
Ik heb al eerder mijn sterke twijfels geuit over het nut van de Toetsingscommissies (die de voorbije tien jaar 0,00029 van de gemelde euthanasieën aan het Openbaar Ministerie voorlegden), maar ik denk dat mijn waardering nu wel op het diepste dieptepunt is beland. Ik vraag me af of de commissieleden ook déze mensen en déze situaties voor ogen hadden toen zij – van papier – kennismaakten met deze casussen. Zouden ze nu nog rustig kunnen slapen? Ik zou dat knap vinden.
De artsen in de documentaire laten geen misverstand bestaan over de waarde van hun werk voor de ‘algemene’ euthanasiediscussie. Bedoeld wordt: de praktisering van euthanasie buiten de Levenseindekliniek om. De artsen van de kliniek ‘halen de kastanjes uit het vuur’, zoeken uit hoe ver de Euthanasiewet uit te rekken valt en voelen zich strijders ‘in de voorhoede van het euthanasiefront’. Eentje spreekt letterlijk de verwachting uit dat euthanasie krijgen ‘straks soepeler gaat’, als er in de kliniek de nodige ervaring is opgedaan met de uitvoering van euthanasieën op mensen met dementie, psychiatrische klachten of levensmoeheid. De leden van de RTE’s hebben deze artsen duidelijk aan hun zijde.
De uitspraken van de artsen sluiten aan bij de surrealistische ervaring die ik regelmatig had tijdens het kijken naar de documentaire. Zat ik niet naar een persiflage te kijken? Was dit echt écht? Ik moest vaak denken aan de sketch van Van Kooten en De Bie uit 1989, waarin Van Kooten op het politiebureau aangifte doet van een aantal euthanasieën die hij in zijn straat ‘heeft bedreven’. De politieagent die de aangifte opneemt is wel wat verbaasd, maar hij schrijft het allemaal zonder oordeel op. Dit moet de ultieme natte droom van de Levenseindekliniek-artsen zijn.
Wie lijdt er aan semantische dementie?
Zorgelijk, en in feite hilarisch, tot slot, is het ontbreken van realistisch vocabulaire over de dood in de documentaire. Hoewel de documentaire begint met uitleg over de ‘semantische dementie’ van één van de drie hoofdpersonen, lijken het vooral de Levenseindekliniek-artsen zelf te zijn die daaraan lijden. Geen enkele arts neemt het woord dood in de mond. Of sterven. Of overlijden. Nee, patiënten ‘krijgen rust’, gaan ‘lekker slapen’ en worden ‘goede reis’ toegewenst. Het geeft te denken dat er zelfs bij deze artsen schroom lijkt te bestaan om te benoemen waarover het hier gaat. Zou de Levenseindekliniek nog net zo populair zijn als het de Doodsfabriek heette?
Als deze documentaire in ieder geval de discussie over de kwaliteit van psychiatrische zorg en het belang van liefdevolle zachte zorg aan dementerenden op de agenda zet zou ik erg blij zijn. Ik deel het grote ongemakkelijke gevoel hier volledig.
Ik vond het allemaal verschrikkelijk. We glijden hier in Nederland af. Dit is voorspeld, nu ziet iedereen het.
Niet alleen deel ik het gevoel van afschuw en ongemak, maar ik ben ook bang. Bang voor mijn kinderen met Downsyndroom. Nederland biedt al standaard testen aan aan zwangeren gericht op het Downsyndroom en het mogelijk maken van selectie. Dat geeft een sterke boodschap dat hun leven minder gewaardeerd wordt. Wat gebeurt er als ik er straks niet meer ben en zij lopen een euthanasiast tegen het lijf? Ja, Nederland is een lege samenleving en het leven lijkt alleen nog aan hen gegund te worden die economisch nut hebben. Geestelijke en morele armoede, daar lijdt Nederland aan.
Ik ben het met je eens…een vruchtje met een ernstige afwijking aborteren mag wel mogelijk zijn,maar ik zie vaak blije mensen met Down.
Omdat je aan de mensen kunt zien wat ze hebben,gaan buitenstaanders zich ermee bemoeien en kunnen mensen met Down zich overbodig of niet welkom gaan voelen.Om niet te spreken over hun ouders die met liefde hun kind hebben ontvangen en begeleiden in het leven maar bestraffend worden toegesproken op hun beslissing het leven te aanvaarden zoals het is.
Ik vind het eng dat het nu de kant op gaat van alleen volmaakte vruchtjes tot bloei te laten komen terwijl een zwangerschap “gewoon”een risico in zich draagt dat het kindje niet volmaakt is.Maar ook dat hoort bij het leven…heel veel liefde en geluk met uw kind gewenst!
De recencie is me uit het hart gegrepen. Ik ben voorstander van euthanasie maar pleit voor onmiddelijke sluiting van de Levenseindekliniek!!
Hallo Ellen,
Ik vroeg mij af: als je voor euthanasie bent, waarom is het dan noodzaak dat de kliniek sluit? Wat wordt daarmee opgelost?
Ik heb met afgrijzen naar de documentaire gekeken. Vooral Hannie Goudriaan blijft me ook vandaag steeds maar bij. Een lieve vrouw, die naar mijn idee
geen flauw benul had wat men allemaal met haar van plan was en ook heeft uitgevoerd. Ik zag het als moord en hupsakee, opgeruimd staat netjes. In wat voor
verschrikkelijk land leven wij tegenwoordig. Koud, onmenselijk en wie leeft echt met een ander mee? Noemt men dit zorgvuldig? Naar mijn beleving heeft dit
niets met euthanasie te maken. Ik had ook geen moment het idee dat het haar eigen wens was, ze besefte volgens mij niet eens dat ze op weg was naar haar levenseinde. Ook heel erg voor de moeder van Hannie Goudriaan om hier bij te zitten, ook zij was duidelijk een slachtoffer, als ze je zo de dood/executie van je kind meemaakt op oude leeftijd. Ik kan me niet voorstellen dat mevrouw Els Borst dit voor ogen had met een zachte dood. Je bent je leven niet zeker in Nederland als je in een labiele situatie verkeert met een partner om je heen die het leven alleen maar als leuk ziet en een labiele partner als een sta in de weg ervaart. Er werd met de partner gepraat en niet met Hannie Goudriaan zelf, maar het betrof wel haar levenseinde. Bizar en gruwelijk.
Voor de duidelijkheid; ik ben niet in alle gevallen tegen euthanasie, maar wel tegen onzorgvuldig handelen en dat leek me met name bij mevrouw Hanny Goudriaan het meest schrijnend.Zij kon door haar beperkte vocabulaire niet duidelijk maken wat ze wilde en bovendien leek ze nog te kunnen genieten van uitjes en ze reed nog zelf auto ! Er is in deze documentaire een aantal keren aantoonbaar sprake van misverstanden. Mevrouw Goudriaan zegt iets en dat wordt door zowel haar echtgenoot als de euthanasiedokter uitgelegd dat ze dood wil:doodeng!
Goed dat dit in de openbaarheid komt en hopelijk zet het ons aan het nadenken over onze zorg voor alle mensen die afhankelijk zijn van ons.
Onbegrijpelijk dat in het nagesprek was gekozen voor God Zelve : de arrogante psychiater Koerselman ‘n gemiste kans voor Coen Verbraak.
Wat mij betreft kan er een aangifte voor mopord ingediend worden.
En waar waren de documentairefilmers was er geen een die zij dit gaat te ver.
Deze vrouw is willens en wetens vermoord mijn inziens.
Ik lig niet vaak wakker van wat ik meemaakt op een tv maar dit is gewoon niet te bevatten.
Een hond die afgemaakt wordt krijg een betere behandeling.
Ongevraagd voor een rechtvaardig God te moeten verschijnen, een mens die verlangt naar rust, maar krijgt als hij onwedergeboren is de eeuwige onrust. Wat leven wij allen in een verschrikkelijke tijd, dat deze documentaire normaal en waardig gevonden moet worden. De enige rust waar wij het kunnen vinden en die in de tijd nog te verkrijgen is voor de grootste der zondaren is onze Heere Jezus Christus. Artsen, verpleegkundige en psychiaters die hieraan meewerken, er kleeft bloed aan jullie handen, bekeert u tot de God die het leven gegeven heeft, maar die op Zijn tijd ook het leven beëindigd.
Met stijgende verbazing die al snel overging in ongeloof en afschuw heb ik naar de documentaire gekeken. Dat dit kan in een land als Nederland. We worden aangemoedigd ongeboren kinderen met een ‘vlekje’ maar niet geboren te laten worden en ouderen met kwalen maar ‘op te ruimen’. In de documentaire stelde de directeur van de Levenseindekliniek dat voor deze drie ‘gevallen’ was gekozen omdat zij aan alle wettelijke eisen voldeden.
Het is maar net hoe je de wet interpreteert. Naar de letter van de wet zal het (misschien?) wel juist zijn; naar de bedoeling van de wet m.i. zeker niet.
Schande.
Al deze mensen zijn de dupe van onze z.g. Participatie maatschappij. Die bestaat niet, zelfs niet in het huwelijk of bij broers zusters en ook moeders niet. Zodra het moeilijk wordt, is het geen doen meer en moeten er beslissende besluiten genomen worden. Mevr. Hannie Goudriaan zei” Ik wil daar”, dat was een manier om uit te stellen, daarna zei ze”Verschrikkelijk”. Conclussie dit waren de enige woorden waar ze nog op kon komen, omdat in haar onderbewustzijn, waarschijnlijk het gevaar wat ze liep toch wel aanwezig was. Ze was nog aan het dansen en genoot nog, ik vond het verschrikkelijk wat die vreselijk gestoirde man van haar En arts voor elkaar maakten. We zagen ook dat Hannie op de dag des oordeels, niet gekapt was oudere kleding aanhad en er niet zo netjes uitzag. Wanneer gaan gehandicapte Adhd en ander soort kinderen en mensen aanpakken.
Mevr. Dijkstra was helemaal een schandalig geval, zei heeft gezegd ik zeg “Ja”, ik zeg geen “Jaaaaaaaa”, hiep hoera, ik doe dit omdat het leven vreselijk saai is. Het strand was een fijne dag. Hoe moeilijk is het om mensen fatsoenlijk te behandelen. Wij zijn 15 februari gewoon getuige geweest van moord.
Ik ben blij dat zoiets als de levenseinde kliniek bestaat.
Ik ben verpleegkundige van beroep en heb in verschillende beroepsgroepen mensen ondraaglijk zien lijden. En als ik het op mezelf betrek,.. kan ik me in alle drie de casussen vinden.
Ik zou ook niet zo door willen leven zoals zij deden.
Ik ook niet maar ik had toch in het geval van Hannie Goudriaan het gevoel en meer mensen met mij dat zij dit niet wilde; in in ieder geval kon ze zich er niet echt over uit laten. Dus had de arts van de
Levnseinde kliniek het als een twijfelgeval moeten zien en de euthenasie moeten afblazen, ook als was het op het aĺlerlaatste moment.
Ik kan niet goed bevatten wat ik heb gezien. Maar ik ben heel erg geschrokken dat mevrouw goudriaan verschrikkelijk zei op het laatst en huppakee weg was ze….. en de oude vrouw…hoeveel plezier had ze nog gehad als mensen naar haar omgekeken hadden. Ik weet natuurlijk niet hoe ik me voel als ik 100 mag worden. Maar vooralsnog zeg ik duidelijk nee tegen deze ontwikkelingen….de grens wordt overschreden.
Ik vond het indrukwekkend en ontroerend. Geestelijk lijden is ook lijden dat moet men niet vergeten. En wat uitgezonden is , is maar een gedeelte van een heel traject waar patiënten door heen moeten. Het gebeurt echt niet na een half uurtje een gesprek hebben. De mensen die gisteren in de documentaire waren hebben nu de rust waar zij zo naar verlangden.
Ik sluit me, als verpleegkundige en woonbegeleider van dementerende ouderen, helemaal aan bij het commentaar van Giselle: ik ben ook blij dat er een plek is waar mensen die om welke reden dan ook hun leven kunnen laten beëindigen. Er zijn altijd al mensen geweest die ondraaglijk leden onder de last van hun leven alleen konden zij nergens terecht. Het is niet aan ons te oordelen of het leven echt wel ondraaglijk is, dat kan alleen de hulpvrager zelf voelen . Ik kan me voorstellen dat het voor buitenstaanders die de helft van het voortraject niet weten schokkende beelden waren maar om deze medewerkers van koud en onmenselijkheid te betichten, dat vind ik alle mensen die vinden dat deze 3 personen nog best wel een goed leven hadden, dan ga je volkomen voorbij aan de wanhoop en de wens om te mogen stoppen met dit leven, ook al noemt ze het huppekee.. En laten we God er gewoon buiten houden, de mens heeft gewoon zelfbeschikkingsrecht.
Ik vind het juist eerder een voorbij gaan aan de onbeantwoorde schreeuw om liefdevol begeleid te worden dan een voorbij gaan zoals u schrijft aan ” de wanhoop en de wens om te mogen stoppen met leven” Het is maar de vraag of mensen vanuit een wanhopige positie hun doodswens goed kunnen overzien (en dit door anderen goed ingeschat kan worden). Hoe vaak hoor je immers niet dat mensen vanuit een ander tijdelijk bewustzijnslevel a.g.v. depressie/medicijnbijwerkingen/traumatische gebeurtenissen ineens dood willen en later spijt hebben. (De oude mevr was enige maanden daarvoor haar kind verloren). Als deze mensen persé wilden stoppen met het leven hadden ze er anderen niet bij betrokken en zelf de spuit wel ter hand genomen. Het boze gezicht van de demente vrouw vlak voordat de spuit in haar arm ging en haar vrolijke gezicht tijdens de schaatswedstrijd ervoor spreekt boekdelen en geeft me een ongemakkelijk gevoel.
In de uitzending van DWDD zag ik dat mw. Goudriaan nog steeds auto reed. Bij mijn weten is dat bij alzheimer alleen toegestaan wanneer je een geslaagde test hebt afgelegd bij het CBR. Ik denk wel dat behandelende artsen hier te wenig aandacht aan besteden. Mijn vrouw lijdt ook aan early alzheimer. Toen dat 5 jaar geleden als reele mogelijkheid door de neuroloog werd uitgesproken en een jaar later definitief werd bevestigd met de toevoeging dat ze in de fase licht tot matig zat, heb ik via via moeten vernemen, dat ze niet meer mocht rijden. Ik vind dat ook begrijpelijk. Mensen met alzheimer kunnen in paniek raken bij een onverwachte situatie.
Ik werk in een hospice, waar liefde, zachte pallitatieve, warme zorg tot het einde wordt gegeven. Zoals het hoort. Als vlinders zijn rond een gast en er zijn voor hen…. in een enkel geval, vlak voor het einde wordt er euthanasie gepleegd… echt, omdat de gast van ons dan al op het randje staat… om het zware lijden te verlichten. Dit… deze documentaire heeft veel bij mij losgemaakt. Ik vond het vreselijk….. zooo vreselijk. Uitbehandeld? Neen! Deze drie ‘casussen’ waren niet uitbehandeld. Een psychisch niet evenwichtige man, een wils onbekwame vrouw en een dame van een eeuw, die nog volop kon genieten van een dagje uit, maar verzandde in haar eenzaamheid. Mijn hart huilt… wanneer is het zover, dat je ‘verplicht’ euthanasie moet ondergaan? Omdat ‘je teveel een probleem bent voor onze maatschappij’? Ja… Soylent Green day… die film heb ik als kind gezien… huiveringwekkend…. en ik droom er nog steeds van, [ik ben nu 60] laat deze film geen huiveringwekkende waarheid worden !
Zojuist de aflevering teruggekeken met de nodige tranen.
Ik vraag me ook sterk af of euthanasie de juiste keuze was voor mevrouw Goudriaan. Was dat nou ondraaglijk lijden?
Maar om nou te zeggen dat haar man eenvoudig van haar af wil is ook niet juist.
Wel was ik erg blij voor de man met zijn dwangstoornis. Als behandelingen niet werken, en je moet jezelf elke 9 dagen zo erg verwonden.. Dat is geen leven.
ook ik ben onder de indruk van deze documentaire, een samenvatting van 18 maanden volgen. 18 maanden, die in fragmenten zijn weergegeven. Ik ben ook onder de indruk van de kennis, invulling en conclusie over deze 18 maanden.
Fantastisch dat euthanasie mogelijk is. Ik sta volledig achter de kliniek. De wetgeving gaat mij lang niet ver genoeg. Het recht om zelf te beslissen telt voor mij als hoogste goed. Schandalig om deze mensen moordenaars te nemen. Ik heb heel veel bewondering voor hun “werk”.
Indringende documentaire, waarbij je een paar beelden ziet van een aantal langdurige processen. Ik vind zeker niet alles even handig gemonteerd, maar snap de doodswens van de drie betrokkenen. De demente mevrouw had vlak na de diagnose vijf jaar eerder, heel duidelijk omschreven op welk moment van haar dementie ze euthanasie wilde. Haar goed recht!
Indringende documentaire, waarbij je een paar beelden ziet van een aantal langdurige processen. Ik vind zeker niet alles even handig gemonteerd, maar snap de doodswens van de drie betrokkenen. De demente mevrouw had vlak na de diagnose vijf jaar eerder, heel duidelijk omschreven op welk moment van haar dementie ze euthanasie wilde. Haar goed recht.
Euthenasie kan is sommige casussen een uitkomst bieden, maar wat er in deze documentaire vertoont werd is regelrecht moord! Wie heeft het vermogen en het lef om deze zgn. ‘dokters’ en de Leveneidekliniek voor de rechter te slepen? Het was een schokkende uitzending en dit mag nooit de bedoeling zijn van de eutenasiewet. Hoe kunnen wij de “barbaren” van IS veroordelen, wanneer in dit land dit getolereerd wordt! Hier zouden we tegen moeten strijden. Heeft het internationale gerechtshof in Den Haag hier nog wel bestaansrecht? De politiek mag na deze uitzending niet meer wegkijken! Wat doe je de medici aan door dit alsmaar ‘op te rekken’? Stop alstublieft hiermee, en maak weer een waardige menswaardige samenleving van Nederland!
Maartje
Hier ook een verpleegkundige die geleerd heeft naar de cliënt te luisteren en niet haar eigen gedachten, normen en waarden te projecteren op de wil van de cliënt. Het was mij duidelijk dat bij deze 3 casussen de cliënt had bepaald (al dan niet vooraf aan het lijden zoals bij mw. Goudriaan) hoe zij willen leven en sterven. Ik vind het een groot goed dat hier zelfregie de boventoon voert. Dan kan je wel zeggen dat mensen er later spijt van zouden kunnen krijgen maar waarvan dan? Van nog meer jaren ondraaglijk lijden, eenzaamheid en leven in niemandsland? Hoe lang duurt het dan voordat er een lichtpuntje zichtbaar wordt en wil dat dan nog wel gezien worden? Deze mensen kozen er duidelijk voor niet meer verder te willen. Een dagje genieten op het strand is een prachtige afsluiting van een mooi leven, en dat genieten zegt niets over de wens die al langere tijd speelt. Haar zoon was pas gestorven, nog meer lijden. Hier had ze overeen moeten komen? Zodat ze weer ‘verder’ kon? Zou ze meer plezier in het leven krijgen als ze hele dagen vermaakt zou worden? Zelf kon ze dat niet meer, en dat was nu juist net haar punt… Eenzaam kan je ook zijn tussen de mensen.
Definitie moord : opzettelijk en met voorbedachten rade iemand van het leven beroven.
3 mensen die ZELF hebben besloten dat hun leven niet draaglijk en leefbaar is.
Dat er geen kwaliteit van leven is, en zorgvuldig onderzocht door psychiaters en artsen.
I rest my case.
Nog steeds ben ik aan het bijkomen van deze onthutsende uitzending.
Graag zou ik met een aantal artsen willen overleggen om “hupsakee” de “Doodsfabriek” te begeleiden naar het levenseinde.
Ik ben verbaasd en bevreesd door alle reacties die ik lees. De zaken waren voor mij kristalhelder, lijden en een bewuste wens van alle 3 om dit leven niet te willen.
De demente vrouw had in het begin van haar ziekte DUIDELIJK aangegeven dat ze niet wilde leven als de dementie vorderde en het niet emer zou kunnen aangeven.
Ok, dan heet het hoppakee, weg klinkt vreemd maar ik begreep donders goed wat ze bedoelde.
De man met de dwangstoornis leefde zijn hele leven al met dwanghandelingen, hij kon niet meer, wat dan ?? wachten tot de goeie man voor de trein springt.
En dan de 100 jarige vrouw die al zoveel mensen heeft verloren in haar leven , pijn heeft maar jammerlijk genoeg behept was met een heel sterk hart.
Ik vind het geweldig dat deze kliniek bestaat. Nog steeds gaan artsen te ver door met behandelen, omdat ze niu toevallig een eed hebben afgelegd maar nog meer de beslissing van niet behandelen niet durven te nemen.
Als artsen zouden kunnen accepteren dat mensen het recht hebben om niet meer te willen leven dan zou een levenseinde kliniek niet eens nodig zijn.
Als je in de zorg werkt zie je vaker hoe het niet moet dan hoe het had kunnen zijn. En neem van mij aan dat er een adequate screening aan vooraf gaat.
Dag Rob
Dat was/is huiveren bij het voorlopig resultaat van een glijdende schaal.
Wat een uitstekend stuk! Ik had het zelf niet beter kunnen verwoorden. Ik had precies dezelfde gevoelens bij het zien van de beelden. Lees ook het stuk van Victor Lamme, hoogleraar Cognitieve Neurowetenschap aan de Universiteit van Amsterdam (UvA) en auteur van onder andere ‘De Vrije Wil Bestaat Niet’, in De Volkskrant. http://www.volkskrant.nl/opinie/huppakee-weg~a4245747/
ik ben blij met dit commentaar en ook erg geschrokken van de documentaire. De problematiek is deels een maatschappelijk probleem en we moeten als artsen mensen goed voorlichten over datgene wat ons nu eenmaal overkomt als we ouder worden, ja we worden stijver en eenzamer, we moeten met elkaar op zoek naar zinsgeving en acceptatie, het leven is niet maakbaar. Ik zou het vreselijk vinden als wij als artsen hierin dan maar “even” euthanasie zouden moeten uitvoeren. Met name Hannie Goudriaan : voor mij was nergens haar ondraaglijk lijden te zien ! ik hoop dat met deze documentaire de discussie op gang komt, helaas lees ik veel uitgesproken meningen en standpunten met vooral woorden als moord, dan komen we niet verder, laten we goed en genuanceerd denken en discussieren en het geduld hebben om goed te begrijpen wat de ander bedoeld. En niet de extreme standpunten opzoeken.
Ik ben ook bang voor commentaar uit het buitenland op deze documentaire, ik weet niet goed hoe ik me moet verweren als Nederlander
Ik ben huisarts en SCENarts
Dus omdat jij het ondraaglijk lijden van Hannie Goudriaan niet zag, was het er niet? En dus hoef je niet in te gaan op de al dan niet vooraf bepaalde wens van een cliënt? Naar wie luister je dan, naar Hannie of naar jezelf?
Waarom moet jij je verweren voor buitenlands commentaar? Je staat er zo te lezen niet achter dus waarom zou je je dan moeten verweren voor iets wat niet uit jouw naam gedaan wordt? Angst is sowieso een slechte raadgever, niet naar luisteren. 😉
Voor god spelen doe je ook als je mensen niet serieus neemt en niet wil helpen bij hun doodswens. En met helpen bedoel ik ook het doorverwijzen naar een andere hulpverlener. Ieder mens heeft het recht om de regie te hebben over zijn leven en zijn eigen levenseinde. Ik begrijp heel goed dat artsen daarin niet altijd mee kunnen gaan. Het is nogal wat om iemand naar de “andere kant” te helpen. Ik ben daarom erg blij dat er artsen zijn die het wel aankunnen om deze mensen te helpen. Veel respect voor de artsen in deze documentaire. En natuurlijk moet er aan alle wettelijke eisen zijn voldaan.
ik ben 66 jaar en lid van de nvve. ik heb mijn hele leven in de thuiszorg gewerkt en in een huis voor demente bejaarden. Ik zeg wekelijks tegen mijn dochter dat ik niet wil leven als de mensen in het tehuis. in de nacht met je blote billen over de gang, mensen die bij je in bed willen, incontinent van ontlasting en andermans kamer onderpoepen, daar lig ik in de nacht wakker van. dat benauwd mij heel erg, dat ik te laat ben voor euthanasie, liever te vroeg dan te laat .
Ik heb met verbazing en met afschuw gekeken naar het programma van de levenseinde kliniek, en begrijp niet dat het mogelijk is, in Nederland ,dat er een “Doodskliniek “is. Ongelofelijk dat wij altijd voorop lopen als het om deze dingen gaat. Bij ons moet alles kunnen, gebeurd het niet goedschiks dan maar kwaadschiks. Geen demente ouderen , geen kinderen meer met een handicap of gehandicapten . Lekker geen verzorgingshuizen. scheelt miljoenen !!!!!
Gelukkig zijn er ook mensen zoals Koerselman, die opkomt voor het leven. Met meer aandacht voor mensen die ziek of gehandicapt zijn komen we veel verder.
In mijn werk , psychiatrie, maak ik het mee dat mensen die een doodswens hebben vaak genoeg hebben aan aandacht, en goed ingesteld worden met medicatie.
Wij (tachtig jaar) hebben de documentaire ook bekeken. Na het lezen van de commentaren valt mij op dat mensen die beroepsmatig met euthanasie te maken hebben en mensen die er anderszins ervaring mee hebben, veel positiever over de getoonde casussen zijn dan anderen. Als je de documentaire gezien hebt en niet de voorafgaande gesprekken, is het gemakkelijk afkeurend te zijn!
Wel heb ik een vraag. De vaste wil van de patient moet doorslaggevend zijn. Waarom werd, zeker bij de dwangneuroticus en de mevrouw die “het leven wel gezien had” niet gekozen voor hulp bij zelfdoding met een pil of drankje? Dat konden deze betrokkenen beslist zelf. Bij zo’n procedure moet de patient dan op het laatst zelf nog een keer beslissen en daardoor komt de vaste wil duidelijker uit. Wij maakten dat bij onze dochter mee die terminaal kankerpatient was (is natuurlijk een andere situatie) en weten daardoor zeker dat ze haar dood zelf wilde.
Jaap J. ten Bosch,
Daar heeft u zeker een punt.
Op YouTube staat een film waarin Els Borst uitlegt hoe haar wet bedoeld is. Ik vermoed dat zij zich in haar graf omdraait na deze documentaire
De levenseindekliniek is het tegenovergestelde van wat zij beoogde. Verontrustend is dat de kliniek zelf met deze 3 cases is gekomen. Ben benieuwd naar de honderden cases die zij minder geschikt vonden voor uitzending. Er lijkt bij de kliniek een tunnelvisie te zijn ontstaan. Hopelijk gaat nav de docu nu justitie, de KNMG, VWS ingrijpen
De euthanasiewet is niet weg te denken uit Nederland en hoeft ook niet! Maar de discussie moet zeker na deze uitzending over de werkwijze van de Levenskliniek toch goed onder de loep genomen worden. Mij lijkt dit niet de bedoeling van wat de meerderheid wilt, en volgens mij ook zeer onwenselijke en een zorgelijke ontwikkeling! Als mijn euthanasieverzoek vanwege ernstig psychisch lijden jaren geleden was ingewilligd, zou ik nu niet in staat zijn een meervoudig zieke, hulpbehoevende vriend te helpen! Maar de lichamelijke en mentale aftakeling van een vriend valt – zeker in het begin – niet mee en vaak zeer verdrietig, gepaard met eenzaam zijn.
Mijn kijk op het leven en dood is gaandeweg verandert, gelukkig positiever. Nu heeft mijn vriend alleen een niet-reanimeer verklaring. Wij kiezen bewust NIET voor een euthanasieverklaring. Wij willen voor de tijd die ons leven samen nog rest, en meer leven halen in de resterende tijd! Beide hebben wij de overtuiging, dat wanneer hij onverhoopt ondraaglijk zou gaan lijden, dat de medici wel bereid zijn tijdig in te grijpen en hem een waardige dood gunnen. Ook zonder euthanasieverklaring! Ons geeft dat meer rust en vertrouwen, dan nu allerlei “toekomstvoorspellingen” te gaan bedenken en beschrijven!
Martine, het gaat er niet om wat de meerderheid van het volk wil en wat jullie willen. Het gaat er om wat iemand zelf wil. En daar heeft iemand anders NIETS over te zeggen! En als jij het niet wilt, prima. Niemand zal je dwingen een euthanasieverklaring op te stellen. Van mij mag de wet nog wel iets meer versoepelt worden, zodat iemand die zelf vindt dat zijn leven voltooid is, geholpen kan worden. En nogmaals: daar hoeft het nederlandse volk zich niet mee te bemoeien.
Ik hoopte echt dat de documentaire meer begrip zou gaan opleveren, maar ik vrees het tegenovergestelde. Maanden en drie casussen gecomprimeerd tot een uurtje, wat laat je weg en wat niet……..?
Schokkend ook weer, al die reacties van mensen die voor anderen willen bepalen wat ze wel en niet mogen. Vergelijkingen met IS, angst dat straks iedereen met een bepaalde beperking om economische redenen van kant gemaakt wordt…..waar halen ze het vandaan?? Wat is het toch moeilijk te bevatten als je zelf nog gezond bent, dat je bv na 45 jaar behandelen wel klaar bent met het “helpen” en de o zo goedbedoelde zorg van al die mensen die vanuit hun gezonde toestand geen begrip kunnen opbrengen dat genoeg een keer genoeg is. Is dat zo moeilijk te bevatten? Als je het zelf niet wilt dan doe je het toch lekker niet? Maar laat mensen met een andere kijk op het leven met rust, ben tolerant en leef je eigen leven zoals het je dunkt.
Wat begint met een paracetamolletje tegen een beetje koppijn ( hoe erg is dat nou? ) eindigt in het meest extreme geval bij euthanasie. Allemaal slechts comfort. En regelmatig betekent door blijven behandelen of aan laten modderen extreem het tegenovergestelde. Is dat dan onze vooruitgang?
De laatste woorden van mevrouw Goudriaan. “Verschrikkelijk, verschrikkelijk” en dat was het inderdaad.
Mevrouw Goudriaan bedoelde met ‘verschrikkelijk, verschrikkelijk’ het zeer onaangename gevoel wanneer het euthanicum je ader binnenstroomt. Sensatiepijn heet dat. Beter je huiswerk doen!
Ze hadden er ook beter een driedelige docu van kunnen maken. Dit was veel te beknopt.
En inderdaad, ze hadden eigenlijk allemaal een drankje moeten drinken, want er mankeerde ze immers niets aan de handen.
Dat om de vrijwilligheid te onderstrepen.
Wat deze levenseindekliniek doet, inderdaad ‘Doodfabriek’, doet mijn vrouw (80) denken aan de 2e wereldoorlog, toen waren er ook van die randdebielen,die mensen massaal om zeep hielpen,tegen wil en dank! Met koude rillingen heb ik gekeken naar deze kille ‘artsen’ van die ‘Levenseindekliniek’, ik hoop dat de regering héél snel maatregelen gaat treffen,dat dergelijk soort zaken nóóit meer zo simpel kunnen plaatsvinden, accuut sluiten, en een gedegen Justitieel onderzoek instellen. Van mij mogen ze degenen die dit barbaarse beëindigen van iemands leven,direct opsluiten, incl. een echtgenoot van een vrij jonge Mevr.van 69 klaarblijkelijk graag wilde, is dat ‘houden van’? Nu kan hij 24/7 gaan vissen hé>
Volgens mij zijn mevrouw Goudriaan haar allerlaatste woorden die ze nog net murmelt: waar zijn we aan begonnen? Ik heb dit laatste stukje een paar keer terugbeluisterd en hoor haar murmelen: waar zijn we aan begonnen? Wat een drama, deze dood van Hannie Goudriaan. Zij was helemaal niet klaar voor de dood, naar mijn mening, ze kon de juiste woorden door haar dementie niet vinden om zich uit te drukken hierin. Ze kreeg geen kans om verder te leven. Ik vind het zo intens verdrietig en onmenselijk als er zo over je hoofd heen de dood op deze wijze wordt doorgedrukt. Dit zou niet hebben mogen gebeuren. Op het laatst toen het gebeurd was, gaf de arts de echtgenoot een handjeklap. Ook zo ongepast en gevoelloos naar de moeder, zus en de overleden mevrouw Hannie toe, verschrikkelijk gewoon. Ik ben er al dagen door aangeslagen. Ik hoop dat de politiek hier zeer serieus over in gesprek gaat. Dit mag nooit meer gebeuren.
Ik werk zelf in de zorg en zie dagelijks zeer schrijnende toestanden mbt dementerende mensen en mbt de ziekte alzheimer. Echt mensonterende situaties. Mensen die schreeuwen, slaan, wanhopig zijn, hun dierbaren niet meer herkennen, met ontlasting smeren, zichzelf vervuilen enz enz. Al deze mensen worden liefdevol verzorgd door ons als professionals en door de familie. Hoe erg ze er ook aan toe zijn, lichtpuntjes zij er toch nog en de familie kan ze maar moeilijk loslaten. Ik denk dat als die patiënten nog zouden kunnen kiezen dat er genoeg zouden zijn die hun leven zouden willen beëindigen. Deze mw Hannie Goudriaan is daar absoluut niet mee te vergelijken en zou gezien haar situatie (nog zelf autorijden, dansen enz.) nog jaren kunnen leven zonder zo te zijn als de door mij omschreven alzheimerpatienten. Deze euthanasie jaren te vroeg uitgevoerd ! Mw had dit vast niet voor ogen toen zij een euthanasieverklaring opstelde. Toen had zij echt niet gedacht dat ze op. Dat moment dan nog zou autorijden enz. Zowel verbaal als non-verbaal bleek m.i. Dat deze mw nog niet klaar was met t leven. Haar man was er klaar mee. Heel triest dit. Erg verdrietig !
Ik denk dat alles al benoemd is in bovenstaande commentaren. Maar ga er maar vanuit dat wat we in de documentaire gezien hebben een fractie van het hele euthanasie traject is. De mens moeten kunnen beslissen over zijn eigen leven. Ik werk al jaren met dementerende en geloof me ze benoemen vaker dingen op een andere manier dan ze werkelijk voelen. Het is te kort door de bocht om ervan uit te gaan dat bv. Mw Goudriaan het hele gebeuren verschrikkelijk vond. Euthanasie kan in een bepaalde levensfase een opluchting zijn zowel voor diegene die het aangaat alsook de naasten, ik vind het prettig te weten dat er artsen in Nederland zijn die daarvoor open staan en alles op een zorgvuldige manier onderzoeken en afhandelen. Ik heb respect voor zowel de mensen die het aangaat en hun wensen/wil vastleggen en diegene die hen ondersteunen hierin.
ca. 2 jaar geleden was er veel berichtgeving over een geval van euthanasie bij tinnitus. Nu heb ik zelf zwaar tinnitus (oorsuizen) en er zijn al veel phases in mijn leven geweest dat ik ondraaglijk heb geleden. Maar niet uitzichtloos, terwijl je tinnitus niet kunt genezen, maar wel de lijdensdruk verminderen.
Het euthanasie geval bij tinnitus heeft er bij mij zwaar ingehakt. Want de zorg voor tinnitus patiënten in Nedeland is onder de maat. Er zijn hele lange wachttijden, men werkt niet volgens de nieuwste inzichten en er is voor veel mensen geen goede behandeling bereikbaar,
Als er dan wel aan euthanasie gedaan wordt, maar de zorg niet op orde is, dan voelt dat als patiënt heel wrang:
ik kan mij namelijk niet voorstellen dat deze mensen echt dood willen. Wel dat zo niet willen leven en dat hun lijden ondraaglijk is. Maar dat is wat anders.
Ik vond het een mooie documentaire,ben er erg van onder de indruk!
Helaas zijn veel reacties hier beneden alle peil en respectloos naar deze patiënten en hun nabestaanden.
Wat we zien is een stukje film,maar niet de lange voorbereiding.
Ik heb veel respect voor deze patiënten en voor de zorgverleners!
Na alle commentaren gelezen te hebben kom ik tot de conclusie dat er een grenzeloze bemoeizucht is met het leven, en hoe dat de beëindigen, van anderen. Het zelfbeschikkingsrecht van ieder mens hoort centraal te staan. Wanneer iemand aangeeft wanneer hij/zij niet mee verder wil, dan heeft hij/zij daar zijn/haar redenen voor. Voor sommigen is het leven al op veel jongere leeftijd ondraaglijk en of dat nu fysiek of mentaal is doet niet ter zake. Het is juist goed dat er een uitweg is met een zachte dood. Dat is beter dan voor een trein springen of verhanging. Er is geen plicht tot leven. Zelfbeschikking hoort elke mens te hebben en de dokter heeft nu eenmaal de sleutel van de medicijnkast die een zachte dood mogelijk maakt. Ter vergelijking. Ik sta versteld van het gemak waarmee jonge mensen ‘op missie’ naar oorlogsgebieden gezonden worden ver van hier en dus daar kunnen sneuvelen terwijl men hier moeilijk doet /vraagtekens zet bij de euthanasie een 100 jarige die haar leven voltooid acht. De levenseinde kliniek helpt juist mensen en ik ben blij dat die er is.
Allemaal oppakken die lui.Wat een rot streek dit was gewoon moord. En die man van Hupsakee was zo zichtbaar blij dat het zover was ,zijn vrouw was voor hem a pain in the as.sluiten die kliniek en opsluiten die artsen!!!!!
Beste Jane, zo is het wel overgekomen in de gemaakte documentaire, heel frappant ook, dat Mevr. Goudriaan wordt aangerekend (door diverse partijen) dat ze niets meer weet of kan, maar je ziet de Mevr. wel vlekkeloos autorijden, nu is het bij wet wel zo geregeld, dat het CBR niet zomaar iemand even een rijbewijs kan afnemen/ontnemen: Als men van mening is,dat (bijv.je ouders, je man of vrouw) niet meer in staat is om een auto te besturen,dan moet men hiervoor zélf een formulier invullen, ook kan de familie (In dit geval Mijnheer Goudriaan) er op wijzen, via de huisarts bijv. dat Mevr. niet meer in staat is om auto te rijden, omdat ze (letterlijk en figuurlijk) de weg kwijt is. Persoonlijk blijf ik het een vreemde manier van handelen geweest, de documentaire was ten eerste te kort, ten tweede, we weten niet precies wat de beweegredenen van de levenseinde kliniek (die bestaat niet eens,het blijkt een poli te zijn) zijn geweest, om dit zo te laten verfilmen, bij de meesten kwam deze handeling van de arts die de euthanasie uitvoerde, nogal hard over, zo ook bij mij. Ik wil het woord ‘moord’ eigenlijk niet in de mond nemen, maar velen zijn er wel toe geneigd om dat te doen, zeker als je iemand in beeld krijgt,die kennelijk geheel emotieloos nog zegt: ‘Goede reis’…en Mevr die zegt: Verschrikkelijk, verschrikkelijk. Wat ze bedoelde er mee? Ze kan het niet meer vertellen..Wilde ze toch Hupsakee verder?
Ik schrik van deze reacties!
Alsof ze bij het eerste gesprek al klaar staan met een spuit, alsof ze de deuren langsgaan met de vraag of er nog iemand dood wil.
Deze mensen hebben een heel traject doorlopen.
Mw. Goudriaan heeft nog bij goed verstand een euthanasie verklaring vast laten leggen met allerlei mogelijke omstandigheden waarbij ze geen kwaliteit van leven meer zag. Haar familie is erbij betrokken, die haar zo goed kennen en dus ook haar beter kunnen begrijpen.
Ik vind het juist een mooi gegeven dat als ik of mijn dierbare niet meer wil leven om wat voor reden dan ook, mits goed onderzocht, gewikt en gewogen, er de mogelijkheid is om daar zelf een keuze in te hebben.
Ik bepaal wanneer ik onnodig lijd en NIEMAND anders.
Zelf het einde kiezen met je naasten om je heen ipv voor de trein springen of van een flat.
Ik ben een absolute voorstander!
Een bespottelijk artikel van een hanswost van een moraalridder met allerlei feitelijke onjuistheden. De vrouw heeft wel het woord euthanasie uitdrukkelijk in de mond genomen, namenlijk vóór zij de ziekte kreeg. Toen beschikte zij daar al uitdrukkelijk over. Hoe zo “Geen zorg, geen warmte, geen liefde. Hooguit een afwijzing op het euthanasieverzoek.” Wat weet U daarvan. U denkt dat het buitenland daarvan schrikt? Nou en? Is dat een valide criterium? Dan kwamen we nooit een stap verder. Trouwens ook niet met de christelijke huisvrouwen moraliteit die uit die artikel wasemt. De term doodsfabriek etc helpt ook bepaald niet om een fatsoenlijk opinierend stuk te schrijven. We zouden de Anthonie van Leeuwenhoek ook een Kankerhok kunnen noemen. Semantiek weet U wel. Maar U weet er niets van en bent ter zake onkundig en moest zich schamen.
Hier staat trouwens de volledige casus van mevrouw Goudriaan:
http://www.euthanasiecommissie.nl/binaries/euthanasiecommissie/documenten/publicaties/oordelen/2015/vrijwillig-en-weloverwogen/oordeel-2015-37/oordeel-2015-37-6.pdf
Verschrikkelijk verschrikkelijk is het om zo voor je Schepper te moeten verschijnen. Waar is het besef gebleven van dat dood niet dood is? Beste lezers. Wij willen als God zijn. Dat is ons probleem. Moordenaars zijn we allemaal, ik ook. Mischien zag deze vrouw al waar ze terecht zou komen en gingen haar ogen al open voor het ontzettende oordeel. Laten we wederkeren tot de Heere, ken Hem, zoek Hem. Alleen met Hem kun je leven en sterven. Dan is wordt sterven eeuwig leven zonder enig gebrek. Als je Hem kent dan kun je de zwaarste pijnen verdragen, Hij onze Heere Jezus heeft veel dieper en zwaarder geleden aan het kruis op gogolta dan wie ook ooit op deze wereld, en dat voor de zonde van al Zijn kinderen. Zoek Hem en Hij zal u rust geven. Ik wijs niet met mijn vinger naar een ander. Maar als we God buiten ons leven proberen te houden, zullen we nooit leven.
Afschuw en afgrijzen over de gang van zaken bij de levenseinde kliniek.
Herman Brood koos voor zijn eigen levenseinde, hij deed dat door ervoor te kiezen om van het Hilton af te springen.
Erg pijnlijk, onplezierig en bijzonder vervelend, maar door deze ferme actie was het ondubbelzinnig dat het zijn eigen keuze was.
Mevrouw Hannie Goudriaan heeft geen ferme keuze gemaakt, uit werkelijk helemaal niets blijkt dat de keuze ferm was.
Er wordt gesproken over een schriftelijke wilsverklaring waarvan niemand de stelligheid van kent.
Verder is er de echtgenoot die niet echt overloopt van compassie, en slechts maar één optie ziet.
En dan “de arts” Remco Verwer welke bij mij de indruk wekt er trots op te zijn dat hij er zelf zo’n 40 a 50 heeft geëuthanaseerd.
Wat een enge gast is dat zeg, wat bezielt die vent. Een goed ingrediënt voor een hele slechte horrorfilm.
En volgens oud gebruik steek hij na elk geslaagd euthanasietje even een sigaretje op, een momentje voor zichzelf. Brrrrr wat een engerd.
Ze zullen zich wel verdiept hebben in het ziektebeeld van Hannie Goudriaan. Een zeldzame vorm van Demantie die het semantische geheugen aantast dat al in een vergevorderd stadium blijkt te zijn ingetreden. Er komt veel specialistische kennis aan te pas. Ze doen ook onderzoek wat er zoal gedaan is en dat hele traject lopen ze dan af. Ze denken dat het zomaar gaat maar veel verzoeken tot euthanasie worden ook afgewezen. Huppakee was een uitdrukking omdat ze de woorden niet meer kon vinden door die door haar ziektebeeld zijn ingetreden en al in een vergevorderd stadium is. .Sommigen denken dat het zo maar gaat op bestelling maar ze doen altijd wel een gedegen onderzoek naar wat er gedaan is aan behandelmethoden. Als niets meer helpt en ze hebben er jaren lang behandeld met medicijnen en allerlei behandelmethoden die er voor handen waren maar het werkt dan nog niet. Er is niets voor. Electroshocks en medicatie wel containers vol, en allerlei behandelaren en opnames. het is niet zo maar wat.
Toen de levenseinde kliniek er nog niet was ging er men over op onesthetische methoden te gebruiken. Zoals ook de illegale zwarte markt verzoeken om aan barbituraten te komen of vloeibare pure barbituraten in een flesje en dat nam men in omdat men toen zo ver nog niet was. Er was ook een vrouw die was 84 en achtte haar leven voltooid en heeft barbituraten op de zwarte markt gekocht en die heeft ze opengeknipt en dat heeft zij in de kom gedaan en vloeibaar gemaakt zodat zij dat kon opdrinken. Hier is ook een documentaire van gemaakt maar toen bestond de levenseindekliniek er nog niet. Er wordt altijd wel zorgvuldig onderzoek gedaan maar wat er gedaan is en als alles al gedaan is en alle mogelijkheden zijn uitgeput dan kan dit een optie zijn. Ze denken er maar lichtvaardig over van dat ze het zo maar doen maar ze doen wel gedegen onderzoek naar wat er zoals gedaan is. Als alle wegen al zijn bewandeld dan sta je met de rug tegen de muur en je gaat niet over een nacht ijs. Sommige artsen moeten over die drempel heen en dan kunnen ze de Einder levenseindekliniek adviseren. Tweederde van de verzoeken worden afgewezen. Er werd ook veel in verpleeghuizen geleden en hier aan gedacht. .
De Levenseinde kliniek had al lang gesloten moeten zijn. Ik heb Ard Van der Steur hier een brief over geschreven. Nooit antwoord gehad. Hannie Goudriaan kon niet op sommige woorden meer komen. Er zijn meer mensen die dat krijgen als ze ouder worden, na een beroerte bijvoorbeeld. Ik zou daarom met betrekking tot de Levenseindepoli willen zeggen: waar zijn ze aan begonnen? Want ik kan me nog verstaanbaar maken.